In deze editie kregen we de kans om met David de Rothschild te spreken, een kleinzoon van de onmetelijk rijke Rothschild bankiersfamilie. Wij kunnen ons zo voorstellen als je eenmaal geboren bent met een gouden pollepel in je mond dat je niet drie maanden op een zelfgemaakt bootje gaat ronddobberen in de zee om het grote publiek bewust te maken van rondzwervend afval . David Mayer de Rothschild wel. Met zijn adellijke afkomst, geld en connecties wil hij iets goeds doen voor de planeet aarde en vraagt aandacht voor het zwervend afval. Wij volgden zijn race om de wereld en mochten hem interviewen (onder één strenge voorwaarde: géén vragen over zijn familie. En dat deden we lekker toch!)
David de Rothschild staat bekend als avonturier en milieu activist. Hij heeft Adventure Ecology opgericht en het boek The Live Earth Global Warming Survival Handbook: 77 essential Skills to Stop Climate Change – or Live Through it. Hij is afgestudeerd in Natuurgeneeskunde en is de eigenaar van een biologische boerderij in New Zeeland. David spendeert zijn tijd tussen zijn woonplaats London en Los Angelos waar hij tot een korte tijd geleden een relatie met Cameron Diaz had. David Rothschild is vaste medewerker bij National Geographic en maakte prachtige reportages toen hij de Noordpool over reisde van Rusland naar Canada en over het snel inkrimpende regenwoud in Ecuador.
Vertel ons eerst eens David, hoe ben je op het idee gekomen om met een boot gemaakt van gerecyclde flessen, de Stille Oceaan over te varen?
‘Zoals je misschien wel weet ben ik altijd nauw betrokken geweest met milieu en natuurgeneeskunde. Daarnaast ben ik een avonturier die graag de uitdagingen in het leven zoekt en heb al wat spannende avonturen gemaakt op de Noordpool, Alaska en Canada. Toen ik te horen kreeg over het gigantisch groeiende aantal zwerfvuil, gingen mijn nekharen overeind staan en wist ik meteen: hier moet ik iets mee doen. Ik praatte met veel mensen en langzaam maar zeker vormde zich het plan om een compleet gerecyclde zeilboot te maken van 12.500 plastic flessen en globaal aandacht te vragen voor dit probleem. De reis is van San Fransisco naar Sydney gegaan en we op de equator drijft dus de grootste verzameling afval die je ooit hebt gezien. Het was niet alleen fysiek een zware reis maar ook emotioneel omdat je ziet dat de planeet aarde zich zelf verwoest.’
Hoeveel zwerf afval drijft er dan rond?
‘Als je weet dat alleen Amerika zelf al 7 miljard kilo plastic per jaar produceert waarvan slechts 1 miljard kilo wordt gerecycled dan kun je je voorstellenw at er wereldwijd geproduceerd wordt. De schatting is dat 38 miljoen plastic flesjes worden geproduceerd waarvan 20% maar echt gerecycled worden. De vervuiling dat in zee terecht komt varieert van 60 tot 80 % en meer dan 1.000.000 vissen, schildpadden en vogels raken verstikt in dit plastik of eten het per abuis op en zoals je weet, verteert plastik niet. Rond de equator drijft een ongelooflijk eiland zwerf afval rond van honderden kilometers lang en breed. Wij noemen dat de Great Pacific Garbage Patch en die groeit alleen maar naar ongelooflijke proporties. Om hier meer aandacht te creëren zijn we de Plastiki gestart. Want weet je hoeveel plastic er rond zwerft in de oceanen en hoe gigantisch snel die aantallen toenemen? ’
Uhm, ik stel hier de vragen mijnheer de Rothschild, maar vooruit, vertel maar!
‘Haha nou, zoals je ziet kan ik me er nog steeds over opwinden omdat de aarde langzaam maar zeker dichtslibt met afval en de mensen er niet bewust van zijn hoe ernstig de schade is! Tonnen en tonnen kilos plastic wordt in de oceaan gedumpt en dat verstoord het evenwicht in de natuur, versterkt global warming en ga zo maar door, alles staat met elkaar in verbinding. Dus daarom heb ik mijn idee, connecties en mijn naam gebruikt om aandacht te vragen voor dit gigantisch groeiende probleem.’
Hoe veel jaar heeft de voorbereiding in beslag genomen tot je daadwerkelijk de expeditie ging maken?
‘The Plastiki begon ongeveer vier jaar geleden vorm aan te nemen nadat ik de uitzending had gezien van UNEP, ‘Ecosystems and Biodiversity in Deep Waters and High Seas’ door Thor Heyerdahl’s 1947 expedition, The Kon-Tiki. Destijds wilde hij al laten zien wat een effect afval had en hoe we het konden hergebruiken om energie op te wekken. Vijftig jaar later vond ik het een goed idee om eenzelfde expeditie op poten te zetten en te laten zien hoe de wereld veranderd is. Het is dus een educatief programma om mensen bewust te maken en de generatie na ons te leren dat we zuinig met onze natuur om moeten gaan. Om dat kracht bij te zetten besloten we een lichtgewicht maar zeewaardig zeilschip te bouwen van gerecyclede petflessen. Een team van ontwerpers, ingenieurs en wiskundigen hebben zich er over gebogen en alles bij elkaar heeft het wel van begin tot het einde vier jaar geduurd.’
En wat is jouw kracht dat deze expeditie toch succesvol is geworden?
‘Betrokkenheid, een enorm bord voor mijn kop, doorzettingsvermogen en een diepgeworteld geloof dat ik dit moest doen. Tel daarbij op dat ik een rasoptimist ben die iedereen op een positieve manier gemanipuleerd heeft en voilà, dan ben je er! Maar vergeet niet de motiverende kracht van het team om me heen. Ik ben dan zogenaamd het gezicht en ik heb de naam maar zonder alle mensen om me heen had ik nog steeds over de oceaan staan turen.’
En welke voorbereidingen heb je zelf getroffen?
‘Ik ben avonturier dus ik heb een uitstekende conditie, alhoewel ik voor deze expeditie extra ben gaan trainen en op mijn voeding gaan letten. Ook moest ik een bekwame crew samenstellen die buiten hun vakbekwaamheid, ook drie volle maanden op een hele kleine zeilboot met elkaar kon uithouden. Daarnaast moest ik overal ter wereld gaan lobbyen voor sponsoring en publiciteit, dus ik reisde kriskras de hele wereld over en kwam zelfs bij Oprah in de show. Zij had het idee om ons drie maanden online te volgen en daarmee hebben we een ontzettend groot publiek bereikt.’
Sponsoring? Steekt je familie er geen geld in?
‘Jawel, mijn familie is er op alle manieren nauw bij betrokken maar ik wilde perse sponsoring voor de geloofwaardigheid en betrokkenheid van grote partijen. Het moest zeker geen project worden omdat ik zo leuk op een plastik bootje de oceaan wilde passeren, het is een erkend project geworden waarbij ik mijn naam ingezet heb om sponsoren en publiciteit te werven.’
Geen heimwee gehad?
‘Nee, je stelt je daar op in en je weet waar je het voor doet. En met Skype kon ik contact houden met het thuisfront.’
Nu we het toch over het thuisfront hebben; hoe reageerde je familie?
‘Mijn familie ondersteunt mijn passie volledig en zien ook het belang daarvan. Een hoop mensen halen hun schouders op en zeggen tegen me: wat kan jou die plastik vlek in de oceaan nou schelen? Moet je nou echt op een klein bootje gaan zitten om mensen te bereiken, is er geen makkelijker manier? Dan word ik altijd kwaad want juist door de technologie en het gevaar van zo’n expeditie maak je tongen los, ongeacht of mijn naam nou de Rothschild is of niet.’
Juist omdat je naam de Rothschild is, reageren mensen…
‘Precies! Dat is de enige manier waarop ik dus mijn naam gebruik. Kijk, het is heel simpel, het opent deuren die voor anderen gesloten blijven maar je moet het wel zelf doen, een ander doet het niet voor je, ook niet als je de Rothschild heet. Sterker nog, die deur die ik open gekregen heb kan ook weer keihard dichtslaan als je je woord niet nakomt, je verhaal niet geloofwaardig is en je er niet volledig voor 200% achter staat. Want dat is wel een consequentie met mijn achternaam; mensen halen graag de kroon van je kop. En daar komt mijn sterke karakter naar boven: dat gun ik ze niet. Ik zal ze laten zien dat hier mijn hart ligt en het niet een of ander hobby is.’
Hij is even stil en tuurt een beetje voor zich uit. Ik zie hem nadenken of hij niet te heftig gereageerd heeft en vervolgt dan met zachte stem:
‘Weet je, het zijn niet alleen mijn inspanningen, het is het hele team dat achter de Plastiki zit. Mensen zeggen: “oh jij bent een de Rothschild en jouw familie is equivalent met business, bla bla bla bla”. Ik ben trots op mijn familienaam en waar ik vandaan kom, maar aan het einde van de rit herinneren mensen alleen maar wat je gedaan hebt en niet omdat je een de Rothschild bent. Ik zou een ander pad kunnen volgen en elke dag in een maat gesneden pak naar kantoor kunnen gaan, belangrijk zitten doen en onzichtbaar geld zitten verhandelen als een echte bankier. Dat zou de makkelijkste manier zijn, aan het einde van de dag wandel je weer naar huis en drink je een glas wijn. Maar dat is niet mijn manier van leven want ik wil een verschil maken. Een groot verschil.’
Nu ben ik even stil, het is duidelijk dat David zijn leven lang tegen de vooroordelen van zijn achternaam moet opboksen en juist iets wil achter laten in het leven. Ik vraag me stilletjes af of hij ook met zoveel passie tegen Cameron Diaz praat. Je hebt aardig bekende dames gedate, irriteert het je dat je soms afgeschilderd wordt als playboy?
‘Nee hoor, ik ken wat mooie en vooral interessante vrouwen die ook in de belangstelling staan. Inmiddels zijn zij en ik professioneel genoeg om daar om te lachen, zolang mensen maar weten wat ik echt doe voor het milieu en de mensheid.’
Ik las op de website dat jullie je ‘menselijke afval’ van de boot op een klein eiland als compost hebben verspreid….
‘Ja hoe vindt je dat? Dat is dus ook een manier om te recyclen. En het goede nieuws is dat of je nu de Rothschild heet of niet, je shit stinkt allemaal even erg, haha!’
Geeft jouw genen en je achternaam je extra kracht om je te bewijzen?
‘Ik denk het wel, nee ik weet het zeker. Vergeet niet dat mijn overgrootouders Joodse vluchtelingen waren die na de nationalisering van de Franse banken gevlucht zijn naar Engeland. De algemene opinie is dat er bloed aan de handen van bankiers kleeft en dat banken de dienst uit maken, misschien ben ik daarom zo gedreven om het tegendeel te bewijzen.’
[ Even off the record: heeft mijn PR dame niet gezegd dat ik het liever niet over mijn familie wil hebben?’Jawel maar ik zie dit als een mooie gelegenheid om je gevoelens uit te drukken zodat mensen nog meer respect hebben voor je projecten. Haha, je weet het mooi te brengen en bovendien, jij kunt toch alles schrijven wat je wilt, ik lees toch geen Nederlands! ]
Welke mooie dingen ben je onderweg op de expeditie tegengekomen?
‘We hadden ook een paar prachtige hotspots zoals koraal riffen en onbewoonde eilandjes. We voelden ons soms echt Robinson Crusoë en genoten van het avontuurlijke leven op de boot. We rouleerde het team met twee personen, dus elke paar uur hield een team de wacht, kookten om de beurt en maakten ook schoon. En weet je, op zee met de stilte om je heen, wordt je ook een soort familie. Het was echt een avontuur want we moesten het eten goed verdelen en zuinig zijn met het water. Als we wilden douchen sprongen we in de zee en na drie maanden had ik een kabouterbaard! We moesten goed op elkaar letten of niemand ziek werd en irritaties voorkomen. We leefden in een eenheid met de natuur. We wisten waar we het voor deden en dat geeft zoveel positieve energie! ’
Zijn jullie nog gevaarlijke situaties tegengekomen?
‘O ja, ook door de technische beperkingen van de Plastiki moesten we soms goed uitkijken met storm, gigantische hoge golven, piratenboten en allerlei andere gevaren van de zee.’
Kun je het gevoel omschrijven toen je aankwam in Sydney?
‘Dat was niet te beschrijven! Voor het eerst weer aarde onder je voeten en het besef dat het potverdorie gelukt is! Je kunt wel eens een droom hebben maar je moet het ook nog uitvoeren! En als het dan opeens gelukt is dan is die sensatie echt heel groot. Ik heb de week daarna nog op wolkjes gelopen!’
En nu weer terug in het ritme- wat staat er nog meer op je programma?
‘Ik wil natuurlijk blijvend aandacht vragen voor de Great Pacific Garbage Patch. Maar dat niet alleen, ik zet me in voor Adventure Ecology om aandacht te vragen en de volgende generaties op te leiden , te delen en te praten over de duurzaamheid van onze planeet aarde. Dat mensen haar met respect behandelen, de verbinding met elkaar te vergroten en een nieuwe ‘smart planet 2.0 te promoten. Dus ik blijf een optimist en een activist en wil iedereen oproepen de wereld gezonder te maken!’